Moederpijn

Heb jij ook het gevoel dat je zoveel meer zou kunnen zijn dan de persoon die je nu bent? Ben je bang dat je anderen daarmee beledigt?

Bereik je telkens nét niet wat je zou willen bereiken en zie je niet dat je jezelf eigenlijk saboteert?

Misschien ben je heel streng voor jezelf en anderen.

Of heb je last van een eetstoornis, depressie of verslaving.

Heb je daarnaast het vage gevoel dat er iets ‘niet juist is’ aan jezelf?

Dan is de kans groot dat je een gapende Moederwond hebt. Ze belet je een vrij leven te leiden en staat je geluk in de weg.

Ook ik heb een Moederwond. Zet je erbij met een kopje thee of koffie. Ik deel graag (een deel van) mijn verhaal met je, leg je uit wat de Moederwond is en hoe deze je leven beïnvloedt. Daarna vertel ik je wat je kan doen om je Moederwond te helen.

Mijn moeder en ik.

Afstand

Mijn veertigste verjaardag. Papa belt me op. Wenst me een gelukkige verjaardag. Vind dat ik stilletjes ben. Ik vertel hem voorzichtig dat het me pijn doet dat ik mijn moeder al drie weken niet gehoord hebt.

"Waarom bel je haar dan niet?" vraagt hij terecht. Hoor ik pijn in zijn stem? Ik probeer uit te leggen dat ik haar op een bepaald moment vertelde waarom, wat ze me zei, pijn deed. Dat ik haar daarop een vraag gesteld heb waarop ze niet antwoordde.

"Vraag haar dan nog eens om een antwoord."

"Ik vind dat de bal nu in haar kamp ligt."

"Jullie hé," windt hij zich nu lichtjes op, "jullie zijn zó hetzelfde!! Allebei zo verdomd koppig!"

Misschien is het inderdaad tien procent koppigheid bij mij. Maar ik heb voor 90% gewoon even geen zin om met haar te praten. Niet omdat ik niet van haar hou. Maar omdat ik zélf nood heb aan afstand. Omdat ik iets te helen heb.

Wat is de Moederwond?

De Moederwond is de emotionele wonde die aan de basis ligt van heel wat pijn. Die pijn komt rechtstreeks voort uit de relatie met onze moeder. Het is voor een groot stuk de pijn die zij zelf leed tijdens haar kindheid. Het gaat bovendien verder dan de onverwerkte pijn van onze moeder. Het is de pijn die van generatie op generatie wordt doorgegeven en zijn wortels vindt in de patriarchale cultuur.

Veel meer dan nu werd vroeger de samenleving beheerst door mannen. Het was de plicht van vrouwen om kinderen op de wereld zetten. Er werd van ze verwacht dat ze daarbij hun eigen ambities opgaven voor hun gezin. Ze moesten er constant voor zorgen dat ieders behoeften vervuld werden – behalve die van henzelf. Het was een vanzelfsprekendheid dat ze zichzelf uitputten om hun gezin te ondersteunen en hun kinderen op te voeden tot gehoorzame burgers. En natuurlijk moesten ze dit met gemak doen, seksueel aantrekkelijk zijn en een goed huwelijk hebben. Later kwam daar nog een succesvolle carrière bij.

De Moederwond in de praktijk

"Ik ga het anders doen dan mijn moeder. Ik ga het beter doen."

Ik was een liefdesbaby, dat heeft mijn moeder altijd gezegd. Ze trouwde met mijn vader toen ze 22 was, uit liefde, en een klein jaar later was ik daar.

Ik denk dat de komst van een baby een gezin altijd op zijn grondvesten doet daveren. Natuurlijk is er de blijdschap en het ongekende geluksgevoel bij het zien van zoveel schattigheid :-) Maar ik denk ook dat een baby ervoor zorgt dat de onderlinge verhoudingen tussen gezinsleden herbekeken worden. Rollen worden uitgebreid: man en vrouw worden nu ook vader en moeder. De baby wordt hun dochter. De ouders van man en vrouw worden grootouders. Ik geloof dat als (een deel van) een sterke relationele basis ontbreekt, die eerste periode na de geboorte een extra stressvolle periode kan worden met gevoelens van angst en onzekerheid.

De vrouwen in mijn familie zorgden als kind voor hun moeder in plaats van dat hun moeders voor hen zorgden. Liefde was iets dat je als kind moest verdienen en door de moeder van haar kind werd afgedwongen.

Hoeveel vrouwen beloven zichzelf en hun kind(eren) niet: "Ik ga het anders doen dan mijn moeder. Ik ga het beter doen."

Mijn moeder en ik kregen een erg innige band van zodra ik kon praten. Ik stelde haar op een voetstukje. Samen met mijn grootmoeder was ze mijn alles. Mijn vader ben ik pas op veel latere leeftijd gaan accepteren en waarderen. Mijn moeder stopte veel te vroeg met mijn moeder te zijn. Ze werd mijn beste vriendin. We vertrouwden elkaar onze hartsgeheimen toe. Het gezelschap en de aandacht van mijn eigen vriendinnen en eerste vriendjes, deelde ik lijdzaam met haar. Ik voelde me schuldig als ik dat niet deed.

Ik geloof niet dat mijn moeder toen besefte dat ze, door haar eigen behoefte aan liefde en acceptatie te bevredigen via mij, mij het recht op een moeder ontzegde. Ik voelde me verantwoordelijk voor haar geluk. Ik leerde dat, als ik grenzen stelde, dat haar ongelukkig maakte. Dus ik stond mezelf nooit toe grenzen te stellen. Na een tijdje wist ik ook niet meer hoe ik dat toch kon gaan doen.

Hoewel mijn moeder een veel warmere moeder was dan de andere moeders in mijn familie, was het patroon nog steeds aanwezig, zij het in afgezwakte vorm: "Je moet bewijzen dat je van me houdt door je eigen behoeftes na die van mij te stellen. Ik zal van je houden als je er bent voor mij en doet wat ik van je verlang."

Lange tijd dacht ik dat ik tevreden was met mijn leven en dat ik alles had om gelukkig te zijn. Toch kampte ik met een knagend gevoel van ontevredenheid en onrust.

Hoe weet je of de Moederwond zich ook in jouw leven manifesteert?

Je hebt waarschijnlijk een ongeheelde Moederwond:

• als je niet helemaal jezelf durft zijn omdat je geen bedreiging wilt vormen voor anderen. Of omdat je niet weet wie je eigenlijk bent. Je houdt jezelf klein zodat anderen van je kunnen houden.

• als je tolereert dat anderen je bewust of onbewust pijn doen met hun gedrag of uitspraken, keer op keer.
  

• als je continu probeert te zorgen voor het emotioneel welzijn van anderen. Je maakt daarmee de ander afhankelijk van jou maar stelt jezelf ook erg afhankelijk op tegenover de ander. Je zorgt voor de ander omdat je wil dat de ander van je houdt.
  

• als je je competitief voelt tegenover andere vrouwen: je vergelijkt jezelf constant met andere vrouwen en haalt je zelf omlaag of wilt net altijd overal de beste in zijn. Perfectionisme kan wijzen op een ongeheelde Moederwond. Dit is een rechtstreeks gevolg van het feit dat je je nooit goed genoeg voelt.
  

• als je jezelf er (onbewust) van weerhoudt duidelijke inzichten te krijgen in bepaalde patronen in je leven. Je vervalt eerder in oude patronen in plaats van dat je je eruit losmaakt. Ook al voelt een oud patroon vertrouwd en veilig, dat betekent niet dat het ook het beste voor je is. Maar nieuwe patronen schrikken je vaak af. De angst verlamt je en belet je om jezelf eruit te bevrijden.
  

• als je lijdt aan eetstoornissen, angststoornissen, depressie en/of verslaving.
  

• als je gaat overcompenseren. Je voelt je misschien erg onzeker en onderdanig maar gaat je juist streng en dominant opstellen. Dat is dan eerder een masker dan jouw ware zelf.
  

• als je continu geplaagd wordt door een vaag gevoel van schaamte en het gevoel dat er iets mis is met je.
  

• als je je aanhoudend schuldig voelt als je meer wilt dan wat je momenteel hebt.

Hoe kan je je Moederwond helen?

Omarm, verwerk en deel je pijn

Een eerste stap naar een vrij leven, is het aanvaarden van de pijn die je hebt opgelopen tijdens je leven. Schaamte staat deze stap in de weg. Tijdens een opleiding in de School voor Relaties werd meermaals herhaald: "Elk verdriet heeft zijn pijn en een hoeveelheid tranen die gehuild moeten worden." Pas als alle tranen gehuild zijn, ben je klaar om de beste versie van jezelf te worden. Mensen die bekend zijn met mindfulness, zijn misschien bekend met "zitten met de pijn". Dat betekent zoveel als de pijn toelaten. Je er niet tegen verzetten, jezelf niet proberen weg te leiden van de pijn via alcohol of door je op je werk of een hobby te storten. Het is nodig om de pijn te voelen. Je zal dan beseffen dat je pijn aankunt. Je sterft er niet aan. In tegendeel: je komt er sterker uit.

Praat met anderen om de pijn te verwerken. Dat kan een therapeut zijn maar evengoed een vriendin die hetzelfde pad bewandelt of bewandeld heeft. Of misschien kiest jouw vriendin een ander pad, maar staat ze wel open voor jouw verhaal en leeft ze met je mee.

Vind je eigen Innerlijke Moeder

Ik vind het een troostende en hoopgevende gedachte dat alles wat we nodig hebben, aanwezig is in onszelf. We hebben een onuitputtelijke bron van kennis, kracht en liefde waaruit we ten allen tijde kunnen putten. Het enige wat we nodig hebben is het vertrouwen en het geloof dat dit waar is. En een open en nieuwsgierige houding naar alles wat er in ons leeft.

Kinderen mogen iets van hun ouders verwachten. Maar dat stopt eens we volwassen zijn. We hebben niets van een ander te verwachten. We kunnen en moeten onszelf alles geven wat we nodig hebben.

Dat wil niet zeggen dat je een kluizenaarsleven moet gaan leiden. Natuurlijk is het fijn om vrienden te hebben met wie je een warme band deelt. Het gaat erom dat je iets dat je als kind moest missen, nu niet meer kunt aanvullen. Niet via anderen.

Het enige wat we kunnen doen is het kind in onszelf ontdekken en haar aanvaarden met al haar pijn. Dat kind innig omhelzen en haar laten voelen: "Ik hou van je, ik ben er voor je en ik laat je nooit in de steek." Op die manier leggen we het kind in ons het zwijgen op. Tenminste één kant van dat kind: het kind dat zeurt, jammert, met haar voetjes op de grond stampt omdat het leven 'niet eerlijk is'. Door dat kind in ons gerust te stellen en te aanvaarden zonder haar de touwtjes van ons leven in handen te geven, maken we wel plaats voor de andere kant van het kind in ons: het kind dat met een open blik naar de wereld kijkt, met creatieve oplossingen komt aandraven en enthousiast is over kleine successen.

Neem afstand

“Mother, your life is your own responsibility as my life is mine. I refuse to be sacrificed on the altar of your pain. I refuse to be a casualty of your war. Even if you are incapable of understanding me, I must go my own way. I must choose to truly live.” - Bethany Webster

Soms is het nodig om even afstand te nemen van je moeder. Die afstand kan nodig zijn als je te lang een (ongezonde) symbiotische relatie had met je moeder. Als je te veel verantwoordelijkheid op je neemt voor het geluk van je moeder. Of als je moeder jouw persoonlijke groei in de weg staat door je te proberen 'op je plaats' te houden.

Het is beangstigend voor een moeder om haar dochter te zien groeien en vooral: te zien veranderen. Ze is bang haar dochter voorgoed kwijt te raken. Maar ze beseft niet dat we al lang geleden uitgevlogen zijn.

Als je graag alles over de Moederwond wil weten, neem dan zeker een kijkje op https://www.bethanywebster.com/

Dankjewel voor het lezen. Ik hoop dat je er iets aan gehad hebt.

Als je je herkent of vragen hebt: deel het alsjeblieft! Je kan hiervoor terecht op het forum of reageer in een bericht.

Ik merk dat ik whatsappjes krijg naar aanleiding van mijn blogposts. Dat is heel erg fijn, ik voel me enorm dankbaar voor vriendinnen die hun verhaal met me willen delen. Toch ben ik ervan overtuigd dat we allemaal in hetzelfde schuitje zitten en nog veel meer van elkaar kunnen leren als we ons kwetsbaar durven opstellen en zaken openlijk (eventueel anoniem) met elkaar delen.

Ik kijk er naar uit jullie te ont-moeten.

Een hele warme knuffel,

Mandy